10 juli 2023

Niet doubleren, maar doorstromen: zó pakt het Vellesan College dit aan

Wat als je in 3 havo zit en het niveau niet passend blijkt? Op het Vellesan College kom je sinds dit schooljaar in aanmerking voor het zogenaamde doorstroomprogramma. Hierin worden leerlingen die mogelijk blijven zitten in korte tijd klaargestoomd om de overstap naar 4 mavo succesvol te kunnen maken. Martine Elsinga, schoolleider, en Wesley van de Knaap, projectcoördinator en docent maatschappijleer, geven tekst en uitleg.

Wat was de aanleiding voor het programma?

Martine: “Het Vellesan College biedt alle niveaus: vmbo, mavo, havo en vwo. Dan is het belangrijk dat de doorstroom tussen de verschillende niveaus ook goed geregeld is. Op die manier kan elke leerling passend onderwijs volgen zónder de school te hoeven verlaten.” Wesley vervolgt: “Martine en ik werkten hiervoor op Het Schoter, ook een Dunamare-school, waar al een programma liep voor de overstap van 3 havo naar 4 mavo. Hierdoor hebben we van dichtbij kunnen zien hoe deze doorstroommogelijkheid de kansen van leerlingen vergroot.”

Komt elke havist die mogelijk niet overgaat naar de vierde in aanmerking voor het programma?

Wesley: “Leerlingen die er met de pet naar gooien, zijn niet geschikt voor het programma. Er is namelijk veel inzet nodig om in het nieuwe schooljaar, zonder achterstand, in 4 mavo te kunnen starten. In korte tijd – de laatste maanden van de derde klas – moeten de leerlingen de stof van 3 mavo zelfstandig bestuderen en twee mavo-schoolexamens doen.”

Dat klinkt best pittig.

Martine: “We vragen inderdaad veel van ze. Wat scheelt, is dat het bij de mavo-stof vooral op reproductie gaat en minder om inzicht. Vaak halen leerlingen eindelijk weer eens een zeven in plaats van een vijf. Dat is één van de grote voordelen van het programma: van een faalervaring – slechte cijfers halen en het jaar over moeten doen – maak je een succesverhaal. Dat geeft ze een positieve boost!”

Hoe reageren leerlingen en ouders op het programma?

Martine: “In eerste instantie is er vaak teleurstelling: je zit in een klas en het lukt niet. Dat is natuurlijk niet fijn. Bovendien kan het lastig zijn om een stapje ‘terug’ te moeten doen. Maar nadat de eerste emoties zijn verwerkt, worden de kansen gezien. Je hoeft het jaar niet over te doen, behaalt een mavo-diploma en kunt daarna altijd weer moeiteloos instromen op de havo.” Wesley vult aan: “Vaak beginnen leerlingen met het idee dat ze terug willen naar de havo, maar we hebben gezien dat de helft dat idee uiteindelijk loslaat. Dat is uiteraard helemaal aan de leerling zelf. Maar dat de optie er in elk geval ís, is geruststellend. Wat veel leerlingen overigens ook fijn vinden aan het doorstroomprogramma is dat ze met leeftijdsgenoten in de klas blijven zitten. Dat is natuurlijk anders als je het jaar over moet doen.”

Op welke manier ondersteunen jullie de leerlingen binnen het programma?

Martine: “Wesley gaat met leerlingen en ouders in gesprek om de inhoud van het programma te bespreken. Hij coördineert het programma, is de spil in het geheel en houdt ook op praktisch niveau alles draaiende.” Wesley legt uit: “Ik houd een vinger aan de pols door regelmatig met de leerlingen af te spreken. Naast de stof bestuderen en de schoolexamens maken, moeten ze ook afsluitende praktische opdrachten uitvoeren van een aantal vakken. Ik help ze om overzicht te bewaren. Ook zorg ik ervoor dat alle studiewijzers van 3 mavo beschikbaar zijn, zodat ze leerlingen zelfstandig aan de stof kunnen werken.”

Er is een samenwerking met een andere Dunamare-school. Vertel.

Martine: “Wanneer leerlingen van het Ichthus Lyceum in 3 havo vastlopen, kunnen ze meedoen aan ons doorstroomprogramma. Het Ichthus Lyceum biedt namelijk geen mavo aan.” Wesley vervolgt: “Net als onze eigen leerlingen krijgen ze toegang tot de studiewijzers en zijn ze aanwezig bij de contactmomenten. De reguliere lessen blijven ze volgen op hun eigen school. In het nieuwe schooljaar starten ze dan op het Vellesan College in 4 mavo.”

Het programma is dit schooljaar gestart. Waar staan jullie nu?

Wesley: “We willen nog stappen maken op het gebied van ICT, zodat de leerlingen efficiënter kunnen werken. Ook zouden extra studieboeken fijn zijn. Maar verder zijn we eigenlijk heel tevreden. De wijze waarop alle collega’s zich inzetten om bij te dragen aan het programma is fantastisch. Ze moeten studiewijzers updaten, hebben meer nakijkwerk en vaker overleg. Dat is toch een extra belasting, maar iedereen stelt zich heel coöperatief op.” Martine onderstreept: “Zonder hun hulp waren we nooit zo ver gekomen. Ik ben supertrots op de samenwerking tussen onze collega’s en kijk uit naar de eerste resultaten van het programma!”

Foto: Martine Elsinga en Wesley van de Knaap met collega van het Ichthus Lyceum.