Ben ik straks nog wel nuttig? Hoe ga ik mijn vrije tijd invullen? En wat betekent met pensioen gaan voor de relatie met mijn partner? Het zijn allemaal vragen die kunnen spelen wanneer je pensioen in zicht komt. Joke: “Ondanks de impact, is het thema pensioen in veel organisaties een ondergeschoven kindje. Er is aandacht voor talentontwikkeling, doorgroeimogelijkheden, maar daarna stopt het vaak. Dat Dunamare hier wél bij stil staat, kan ik alleen maar toejuichen. Het draagt bij aan een fijne overgang.”
Een beetje egoïstisch
Tijdens haar trainingen maakt Joke het onderwerp bespreekbaar en geeft ze praktische tips. “Wat je soms ziet – vooral bij de bezige bijen – is dat mensen overspoeld raken door taken. Ze nemen alles aan: van oppassen op de kleinkinderen tot het helpen van de buren. Immers, er is nu tijd. Op zich prima natuurlijk, maar verlies jezelf niet uit het oog. Wat vind jíj belangrijk? Je pensioen is hét moment om daar voor te gaan. Dat voelt misschien egoïstisch, maar als jij de dingen doet waar je passie voor hebt en lekker in je vel zit, kun je juíst iets betekenen voor een ander.”
Samen boodschappen doen
Met pensioen gaan, betekent ook op zoek gaan naar een nieuwe balans met je partner. Joke: “Samen boodschappen doen, samen op visite gaan, samen in de tuin werken... Eén van de valkuilen is om opeens alles met z’n tweeën te doen. Allebei een ‘stukje’ eigen leven behouden, kan heel fijn zijn.” Een open gesprek hierover is aan te raden. “Durf te vragen en zeg gewoon eens: ‘joh, hoe zie jij dit?’ Dat werkt meestal heel verhelderend. En houd het luchtig: humor helpt”. Wie het lastig vindt om invulling te geven aan de dagen, kan zijn talenten en kindertijd als uitgangspunt nemen, meent Joke. “Wat kun je goed? Waar ben je nooit aan toegekomen maar lijkt je wel heel interessant? Wat vond je vroeger als kind leuk? Vervolgens kun je de vertaalslag maken naar een hobby of vrijwilligerswerk.”
Groot, groter, grootst
“Als ik met pensioen ben, koop ik een camper. Die uitspraak komt geregeld voorbij. Soms is het niet eens een eigen droom, maar iets wat is overgenomen uit de omgeving. Een boot kopen of verre reizen maken, zijn ook klassieke voorbeelden. Wil je het écht? Dan moet je er natuurlijk voor gaan. Maar je hóeft geen grootse plannen te hebben. Uiteindelijk is het vooral de kunst om het geluk in jezelf te vinden.” Met pensioen gaan, kan je financiële situatie veranderen, vervolgt Joke. “Het is slim om een financieel adviseur naar je nieuwe situatie te laten kijken. Wellicht komt er minder geld binnen, maar staan daar wel allerlei belastingvoordelen tegenover. Overzicht en inzicht geven je de kracht om plannen te maken.” Lachend: “Dan weet je gelijk of je überhaupt die camper of boot kunt aanschaffen.”
Out of the box
“De structuur van een baan moeten missen, vinden sommigen spannend. Toch zul je als pensionaris ook weer een routine ontwikkelen. Als je je laat leiden door activiteiten als hobby’s of vrijwilligerswerk wordt de indeling van je dagen vanzelf gevormd.” Tot slot raadt Joke aan om out of the box te denken. “Ik heb weleens een heel expressieve dame in mijn training gehad die vertelde dat ze graag naar het theater gaat. Op een gegeven moment vroeg ik of ze het niet leuk zou vinden om zélf op het podium te staan.” Joke vervolgt: “Ik spreek geregeld mensen die hun werk nog niet helemaal los willen laten, maar wél echt van hun pensioen willen genieten. Vaak valt daar best een mouw aan te passen. Bijvoorbeeld, als je in het onderwijs werkt, af en toe op vrijwillige basis invallen. Zonder dat je allerlei rapportages hoeft te schrijven of vergaderingen hoeft bij te wonen.” Glimlachend: “Wel de lusten en niet de lasten. Kortom, ga op onderzoek uit: wat wil je en hoe kun je dat oppakken? En ga het vervolgens gewoon dóen! Dan wordt je pensioen een feest.”